Klisura uvca prirodni dragulj
| Priroda nije bila skrta pri darivanju sjenickog kraja spektakularnim prirodnim lepotama i retkostima. Sa svojim planinama i rekama, vodopadima, pecinama, jamama, klisurama, kanjonima, vrelima, poljima, sumama i pasnjacima, ovaj kraj predstavlja iznenadjenje, ne samo za one koji se prvi put upoznaju sa prirodnim lepotama Sjenice, vec i za dugogodisnje istrazivace, kojima svaki novi boravak, donosi nova saznanja, uzbudjenja i emocije. Iako postoje prirodni uslovi za razvoj turizma, Sjenica je jos uvek turisticki nerazvijena opstina, a u njenim prirodnim lepotama uzivaju samo retki turisti i zaljubljenici prirode.
Vestacko jezero Uvac – kazu posetioci – predstavlja pravi prirodni dragulj i turisticku atrakciju Sjenice. Ovo jezero, u duzini od 26 kilometara, smesteno je u jedinstvenoj i impresivnoj klisuri, koja ujedno predstavlja najvece staniste beloglavih supova na Balkanu, cija je brojnost, od 60 gnezdecih parova, ove godine rekordna. Klisura Uvca, kao najznacajnije staniste zasticene vrste orlova ''cistaca prirode'', kako jos zovu beloglave supove, je prosle godine, na predlog Zavoda za zastitu prirode Srbije, u celosti proglasena specijalnim zasticenim rezervatom. cuvarska sluzba redovno kontrolise zonu zasticenog rezervata, i radeci, kako kazu ''pionirski posao'', oni postavljaju temelje buduceg razvoja turizma. Jer, za zainteresovane posetioce, cuvarska sluzba organizuje obilazak zasticenog rezervata. Na taj nacin, samo retki gosti iz razlicitih krajeva sveta, imaju priliku da se upoznaju sa sjenickom prirodom, koja svakoga odusevljava, a umetnicima sluzi kao neiscrpna inspiracija. Nakon obilaska sjenickog jezera, francuski pisac i potpredsednik jedne od pariskih opstina Alan Burgaser, koji je nedavno boravio u Sjenici u okviru kulturne manifestacije ,,Parizani u Sjenici'', je rekao:,,Pariz mi je monoton, nakon onoga sto sam doziveo u Sjenici''. Slicno prokomentarisu i ostali stranci koji ''dozive'' sjenicku prirodu.Pored beloglavog supa, sjeni cka klisura Uvca je bogata, raznovrsnom florom i faunom, pecinama kao sto su: Ledena, Usacka, Bazdarska i Tubica pecina, a zbog drevnih ostataka zidina i kaldrme iz doba rimskog carstva, ova klisura ima i istorijski znacaj.Pri obilasku pecina, iz cistog entuzijazma i ljubavi prema prirodi, sjenicki geolog Reuf Hodzic, neretko se prihvata uloge turistickog vodica. Posetiocima sa odusevljenjem prica, narocito o Ledenoj pecini. ,,Ledena pecina se nalazi u dolini Uvca, i sa 6.200.metara istrazenih kanala, predstavlja najduzu pecinu u Srbiji. Na oko 400 metara od izlaza (gledano od klisure prema unutrasnjosti) – objasnjava Reuf – pocinje deo najbogatiji nakitom. Ledena pecina je poznata po dzinovskim stalaktitima i stalagnitima, po sumi stubova, neprekidno u duzini od jednog kilometra, kao i po ostacima pecinskog medveda. Inace, ova pecina je visi nivo Usackog pecinskog sistema. Kroz nju je nekada tekla voda, koja vise ne tece, osim u vrijeme otapanja snijega i izrazito visokog nivoa podzemnih voda. Kanal Usacke pecine se prostire paralelno, na oko 100 metara udaljenosti i dvadesetak metara visinske razlike. Ulaz u ovu pecinu je jama Bezdan, duboka oko 40 metara. Pecina je nastal u kamenu starom oko dvadeset miliona godina, i radi se o fosilizovanom nakitu, koji je davno prestao da radi – objasnjava Reuf Hodzic posetiocima, naglasavajuci da procesi nastanka pecine i svega sto je u njoj, traju milionima godina, uz obavezan apel da treba cuvati pecinski nakit jer, kako kaze ,,Ono sto je milionima godina stvarano, ljudska ruka moze za nekoliko sekundi unistiti.'' Hodzic smatra da je Ledena pecina, po nakitu najbogatija u svetu. ,,Postoje u svetu i duze pecine. Najduza je preko 200 kilometara. Medjutim, po lepoti i bogatstvu nakita, ovo je jedna od najlepsih pecina u svetu. U bivsoj Jugoslaviji, najveca i najpoznatija pecina, bila je Postojinska jama, sa duzinom, u to vrijeme, jer su kasnije radjena i nova istrazivanja, od oko 16 kilometara. Mislim da se, po bogastvu nakita ne moze meriti sa Ledenom pecinom. Poznatija jeste, jer je, za razliku od nase, dobro izreklamirana.'' Bogastvo nakita u Ledenoj pe cini, odusevilo je i dr Seada Vojnikovica, profesora na sumarskom fakultetu u Sarajevu, koji je tom prilikom isao sa grupm posetilaca. ,,Ja sam fasciniran ovom pecinom i nakitom u njoj. Ovo je, sasvim sigurno izuzetan prirodni dragulj. Ali zelim da naglasim, pored poznatih beloglavih supova i pecina u klisuri Uvca, malo se zna da na podrucju planine Ozren, postoji jedna skupina endemne flore, koja pripada sempertinofitama, koje su isto rijetke i ugrozene u svijetu i za koje treba takodje obratiti padjnju. Ovde se, na jednom veoma uskom i malom prostoru nalazi jedan izuzetan biodiverzitet, malo zapamcen u svijetu. I kompletna klisura Uvca predstavlja jedan zaseban dragulj i turisticku atrakciju. Nadam se da ce ubuduce, ove izuzetne prirodne ljepote, postati dostupne i siroj javnosti, i da ce stanovnici ovog kraja umeti da cuvaju i unapredjuju svoje prirodno naslijedje, i da nece propustiti priliku da postanu poznati po svojim prirodnim ljepotama i rijetkostima'', rekao je profesor Vojnikovic.Od cuvarske sluzbe specijalnog zasticenog rezervata, saznali smo da se planira izgradnja punktova na granicama rezervata i postavljanje ograda na pecinskim ulazima, ne da bi se zabranio ulazak, vec da bi posetioci ulazili samo uz pratnju cuvara. Zato mozemo zakljuciti da cuvarska sluzba zaista obavlja pionirski posao, sto moze oznacavati i pocetak razvoja turizma u sjenickom kraju. |