Kontinuitet društvenog života, organizaciju, strukturu, institucije i kulturno stvaralaštvo Sjenice možemo pratiti od prvog pisanog istorijskog dokumenta: Povelje kralja Stefana Uroša Nemanjića iz 13 vijeka, tačnije od 1252 god. u kojoj se Sjenica pominje kao naselje u kojem Dubrovački trgovci, na putu za Carigrad ”mogu boraviti, konačiti, trgovati i slobodno se kretati, ako plate carinu.”
Tri velika vrijedna objekta nastala su u 18 i 19 vijeku: džamija u Uglu, džamija Sultan-Valida u Sjenici i crkva u Štavlju« Godine 1921. u Sjenici paralelno počinju sa radom dva Kulturno-umjetnička društva “Gajret” muslimansko kulturno udruženje i “Njegoš” udruženje srpskog naroda ovog kraja.

Maja 1945 godine od ova dva društva formira se KUD “Jedinstvo” i ono traje već dugih 67. godinu sa razvijenom dramskom, folklornom, književno-recitatorskom i tamburaškom sekcijom.
Iste godine počinje sa radom i Narodna biblioteka Sjenice, današnja biblioteka “Muhamed Abdagic”, sa fondom knjiga od 24.000 i oko 400 članova. Sjenica je jedini grad u Srbiji bez Doma kulture. Postojeća sala bioskopa, radila je u nekadašnjem sokolskom domu do maja 2oo4. godine kada je zatvorena zbog opasnosti od urušavanja krova. Trenutno su u toku projektno-izvodjački radovi za rekonstrukciju zgrade. I kako izgleda zgradu bioskopa su doveli pri kraju sa rekonstrukcijom. Šta će se dalje dešavati. Pisaćemo.

1945. biblioteka je pocela sa radom u zgradi državne progimnazije, a od 1950. godine prelazi u unajmljenu privatnu prostoriju. 1953. godine napravljena je nova zgrada u centru grada pa je biblioteka bila smeštena na spratu, a u susednoj prostoriji je bila smeštena čitaonica sa šah klubom (danas prostorija KUD-a “Jedinstvo”). Posle izvesnog vremena, 1968. godine biblioteka biva premeštena u prizemlju zgrade gde se i sada nalazi.

Smeštena je na prostoru od 86 kvadrata i ima 5 prostorija. U biblioteku se ulazi direktno sa ulice. Zbog duge i oštre zime često su se dešavale poplave, zato što nije moguće sprečiti ulazak vode u prostorije, jer zgrada nema adekvatnu izolaciju, zbog svoje dotrajalosti. Prozori su podignuti iznad ulice 20 cm. Drvena stolarija je prilično oštećena.

Oprema biblioteke se sastoji od drvenih polica za knjige, 5 drvenih ormara u kojima su smeštene uglavnom stručne knjige i zavičajna zbirka, zatim radni stolovi i jedan čitalacki sto sa 6 stolica. Oprema je prilično zastarela, a od novije opreme biblioteka poseduje samo jedan računar Pentijum III sa matričnim štampacem (info iz 2005). Zbog nedostatka prostora, pa prema tome i polica knjige su prenatrpane, tako da su uslovi smeštaja i čuvanja knjižnog fonda prilično otežani, tako da se čitalac teško može snaći sam.

Biblioteka je organizovana tako da ima samo jedno odeljenje, za rad sa decom i sa odraslim korisnicima zajedno. Postoji i služba nabavke i obrade biblioteckog materijala.

Dok nije izgubila svoju matičnost, to jest do reorganizacije biblioteka, tesno je sarađivala sa školskim bibliotekama iz grada i sela sjeničke opštine. Sada je ta saradnja ređa, a danas biblioteka nema ni jedan ogranak, niti uslova da organizuje bibliotecku mrežu.

Ovde treba napomenuti da je nekada biblioteka imala “Putujuću bioblioteku” koja je imala za cilj popularisanje knjige kod seoskog stanovništva, i popunjavanje fondova seoskih školskih biblioteka. Knjige su bile prevežene “bibliobusom” a smeštane su u drvenim sanducima.

Kada se 1945. godine osnovala gradska knjižnica, njen knjižni fond je iznosio 560 knjiga. Koliko je broj knjiga iznosio u periodu od 1945 – 1955. godine se ne zna. U inventarnoj knjizi iz 1955. godine upisane su 283. knjige. Već je 1958. godine broj knjiga iznosio 3.728, a 1959. godine je bilo 4.005 knjiga. U 1960 – toj godini nabavljeno je samo 56 knjiga. Tako je postepeno rastao knjižni fond biblioteke, i danas on iznosi 22.000, primeraka raznovrsnog sadržaja.

Dečji fond je izdvojen, i on broji 2500 knjiga, računajući i školsku lektiru od I do VIII razreda. Stručne knjige ima oko 3.000 naslova, časopisa oko 650, zavičajni fond koji je takođe izdvojen broji oko 150 knjiga. Ostali deo je književnost, domaća i strana, beletristika i drugo.

U početku knjige su nabavljane uglavnom prikpljanjem i poklonima. Tako da je jedan deo fonda popunjen bibliotekom “Stočarske farme”. Jedan vid popunjavanja fonda kako ranije tako i sada biblioteci stiže kao poklon od Ministarstva kulture Srbije, nešto se dobija kao poklon od sugrađana a jedan deo se nabavlja kupovinom. Zbog materijalne oskudacije biblioteka nije u mogućnosti da nabavlja neophodan broj knjiga.

Kataloška obrada nije vršena sve do 1961. godine. Tada je volonterski angažovan Cvetković Dragiša profesor srpskohrvatskog jezika i književnosti koji je u periodu od 1961 – 1970. godine kataloški obradio većinu fonda, koji je do tada biblioteka posedovala. On je izradio alfabetski katalog. Ceo fond je unet u knjigu inventara i ustrojen po UDK sistemu

Od 2002. godine vrši se elektronska obrada knjiga. Koristi se Winisis program.

Ranijih godina biblioteka je dobijala veći broj časopisa. Danas je taj broj manji u odnosu na ranije godine. Sada dobija sledeće časopise: “Ulaznica” Zrenjenin, “Mostovi” PljevIja, “Koraci” Kragujevac, “Sveske” Pančevo, “Časopis sa književnost i kulturu, i društvena pitanja” – Beograd, “Medaj” Užice, “Pančevačko čitalište”, “Beorama” Beograd, “Reč” – Beograd, “Republika” – Beograd, “Povelja” – Kraljevo, “Mc Guffin” Beograd, “Savremenik” Beograd, “Zbornik Sjenice”, ” Zbornik Novog Pazara”, “Rožajski zbornik”, “Tutinski zbornik”, “Užicki zbornik”.

Od dnevne štampe nabavlja samo list “Politiku” mada je ranije bila pretplatnik na mnoge dnevne i nedeljne listove. Od nedeljnih novina dobija “Sandžacke novine “.

Ranijih godina u Sjenici je izlazio lokalni list “Jedinstvo”, biblioteka čuva sve izašle brojeve koji su ukorićeni, kao i list “Bratstvo” koji je bio lokalni list za Novi Pazar, Sjenicu i Tutin.

U biblioteci je zaposleno 8 radnika, 3 sa visokom, 4 sa srednjom stručnom spremom, 4 radnika imaju položen stručni ispit, 1 knjigovođa i 1 pomoćni radnik.

I pored teškoca u radu biblioteka ipak ostvaruje osnovne zadatke. Posebno treba istaći problem prostora, nepostojanja čitaonice, ne postoji izdvojeno dečje odeljenje a postoje i drugi problemi. Sve to negativno utiče na uspešno obavljanje postavljenih zadataka, što onemogućava da se biblioteka dalje razvija i postane savremenii bibliotecko – informacioni centar.

---

Ako neko od Vas ima novih informacija vezanih za gore napisano, molim Vas da nam dostavite, da bi izmenili. HVALA!